Διασυνοριακά Β.Α.Μ.Ε.
Στο Ελσίνκι, στις 18 Μαρτίου 1992, 26 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 14 χωρών της ΕΕ, καθώς και η ίδια η ΕΕ, υπέγραψαν τη σύμβαση σχετικά με τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων, στο πλαίσιο της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη. Με την απόφαση του Συμβουλίου, η σύμβαση εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας.
Η σύμβαση θεσπίζει σειρά μέτρων για την προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από τις διασυνοριακές επιπτώσεις τεχνολογικών ατυχημάτων, και προάγει την ενεργό διεθνή συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών πριν, κατά και μετά από ένα ατύχημα αυτού του είδους.
Εφαρμόζεται σε τεχνολογικά ατυχήματα ικανά να έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων ατυχημάτων φυσικών καταστροφών, εξαιρώντας:
- τα πυρηνικά ατυχήματα ή τις ραδιολογικές έκτακτες ανάγκες
- τα ατυχήματα σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις
- τις αστοχίες φραγμάτων
- τα ατυχήματα μεταφορών, που συμβαίνουν σε χερσαίο έδαφος
- την απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών από ατύχημα
- τα ατυχήματα τα οποία προκαλούνται από δραστηριότητες στο θαλάσσιο περιβάλλον και την έκχυση βλαβερών ουσιών στη θάλασσα.
Τα υπογράφοντα κράτη πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή βιομηχανικών ατυχημάτων. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει:
- να παρακινήσουν τους χειριστές να ενεργήσουν με τρόπο ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος των βιομηχανικών ατυχημάτων
- να θεσπίσουν πολιτικές για τη χωροθέτηση νέων επικίνδυνων δραστηριοτήτων και για σημαντικές τροποποιήσεις υπαρχουσών επικίνδυνων δραστηριοτήτων, με στόχο την ελαχιστοποίηση του κινδύνου για τον πληθυσμό και το περιβάλλον
- να προετοιμάζονται για έκτακτες ανάγκες που προκαλούνται από βιομηχανικά ατυχήματα, προβλέποντας τα αναγκαία μέτρα, περιλαμβάνοντας σχέδια έκτακτης ανάγκης με στόχο την πρόληψη και ελαχιστοποίηση των διασυνοριακών επιπτώσεων. Οι υπογράφοντες πρέπει να επιδιώκουν να καθιστούν συμβατά τα σχέδιά τους.
Δυνάμει της σύμβασης, τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει να διασφαλίζουν ότι κατάλληλες πληροφορίες παρέχονται στο κοινό όσον αφορά τομείς ικανούς να επηρεαστούν από βιομηχανικό ατύχημα, το οποίο θα προκύψει από μία επικίνδυνη δραστηριότητα. Επίσης, τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει επίσης, κατά περίπτωση, να παρέχουν στο κοινό μια ευκαιρία να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τα μέτρα πρόληψης και ετοιμότητας.
Με την απόφαση 98/685/EK εγκρίνεται, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας [νυν Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)], η σύμβαση σχετικά με τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων.
Σύμφωνα με το άρθρο 13 της ΚΥΑ 172058/2016:
- Όταν μία εγκατάσταση ανώτερης βαθμίδας ενέχει κινδύνους ατυχημάτων μεγάλης έκτασης με διασυνοριακές επιπτώσεις σε άλλο Κράτος Μέλος της Ε.Ε. η αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ μετά από συνεννόηση με τη Δ/νση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ και την αδειοδοτούσα αρχή κοινοποιεί μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών προς το Κράτος Μέλος τις απαραίτητες πληροφορίες που διαθέτει κατ΄ εφαρμογή των άρθρων 11 και 12 και προβαίνει με το εν λόγω Κράτος Μέλος σε σχετικές διαβουλεύσεις, στο πλαίσιο των διμερών σχέσεών τους, ως προς τα μέτρα που θα πρέπει να λαμβάνονται και από τις δύο πλευρές για την πρόληψη των ατυχημάτων αυτών, καθώς για τον περιορισμό των συνεπειών τους στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.
- Σε περίπτωση που η εγκατάσταση βρίσκεται στο έδαφος άλλου Κράτους Μέλους η αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΑΠΕΝ παραλαμβάνει μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών τις απαραίτητες πληροφορίες από το άλλο Κράτος Μέλος κατ΄ εφαρμογή των άρθρων 11 και 12 και τις κοινοποιεί στην Δ/νση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ και στην αδειοδοτούσα αρχή της Περιφέρειας που συνορεύει με το όμορο κράτος Μέλος.
- Όταν μια εγκατάσταση που βρίσκεται κοντά στο έδαφος άλλου Κράτους Μέλους δεν δημιουργεί κίνδυνο μεγάλου ατυχήματος πέραν της περιμέτρου της σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος Β5 και, επομένως, δεν απαιτείται Ειδικό ΣΑΤΑΜΕ, η αρμόδια υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΥΠΕΝ μετά από συνεννόηση με την Δ/νση Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της ΓΓΠΠ, ενημερώνει μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών το άλλο Κράτος Μέλος για την αιτιολογημένη αυτή απόφαση.